zaterdag 7 januari 2012

Instinct


Normaal gesproken blijf ik door de week niet voor de buis hangen. De film Instinct kreeg me echter te pakken. Het was de moeite waard daarvoor mijn patroon eenmalig te veranderen.

Het verhaal wordt schitterend gedragen door twee hoofdpersonen. Anthony Hopkins in de rol van antropoloog Ethan Powell en Cuba Gooding, JR. als psycholoog Theo Caulder. Andere iets uitgediepte rollen zijn weggelegd voor Donald Sutherland (Ben Hillard) en Lyn Powell. (Maura Tierney.)

Ethan wordt gearresteerd voor meervoudige moord en na een scène op het vliegveld overgebracht naar de psychiatrische gevangenis ‘Harmony Bay’. Hoe is het zover gekomen met Ethan? Waarom spreekt hij niet? Waarom lijkt hij meer een gevaarlijk dier dan een mens? Theo mag het uitzoeken. Dat is goed voor zijn carrière. Hij droomt al van promotie en het uitbrengen van een boek over deze zaak.

Algauw komt Theo erachter dat deze interessante persoonlijkheid Ethan niet zomaar een patiënt is en dat ‘Harmony Bay’ niet zo harmonieus is. Dankzij Theo gaat Ethan weer praten maar Ethan leert Theo daar tegenover een levenslesje door hem te laten zien dat controle niet bestaat. Dat is slechts een illusie. Theo gaat veel verder in zijn rol van psycholoog dan de bewakers en de directeur van de gevangenis willen. Hij komt aan hun wereld van macht en controle. Zo heft hij het conflictveroorzakende systeem van de ‘Ruiten Aas’ op. Wie die kaart die dag krijgt van de bewaker mag een poosje naar buiten. Het is altijd dezelfde persoon die dat mag want elke keer dwingt hij andere gevangenen, desnoods met geweld, die kaart af te geven. Met het opheffen van het oude systeem introduceert Theo het namensysteem. Elke dag trekt hij een naam uit een doos en die persoon mag die dag naar buiten. Elke dag een nieuwe naam want iedereen heeft het recht naar buiten te mogen. Hij weet hiermee zowel Ethan als de andere gevangenen aan zijn kant te krijgen en een soort familieband tussen hen te creëren.

Langzaamaan wint Theo terrein maar hij heeft nog maar weinig tijd.
De directeur is niet gelukkig met de ondermijning van zijn macht en die van de bewakers. Theo’s tijd in ‘Harmony Bay’ wordt verkort. Hij moet nú tot Ethan doordringen, anders komt Ethan daar nooit vandaan. Theo regelt dat Ethan mee mag naar de gorilla’s. Het lukt Theo daar Ethan volledig aan het praten te krijgen over wat er destijds in de jungle is gebeurd met de gorilla’s en waarom hij die moorden heeft gepleegd. Een aangrijpend stukje en je voelt helemaal mee met Ethan. Je begrijpt waarom hij die mensen heeft vermoord. Ze kwamen aan zijn ‘nieuwe apenfamilie’. De gorilla’s die hem als mens, niet als soortgenoot, opnamen in hun groep, over hem waakten en hem beschermden. Ethan gaf zichzelf de schuld want zijn aardse bezittingen, die hij had achtergelaten in de jungle, leiden ‘de nemers’ (takers) naar hen toe. De nemers schoten diverse apen dood en Ethan verdedigde zijn nieuwe familie door de nemers aan te vallen en ze dood te knuppelen.

Het lijkt vervolgens de goede kant op te gaan voor Ethan. Hij gedraagt zich meer als een mens, krijgt weer contact met zijn dochter, er komt een hoorzitting en hij is inmiddels opgenomen door een nieuwe familie. De andere gevangenen van ‘Harmony Bay’. Dan gaat het opnieuw mis.  Bewaker Decks, een bullebak die graag zijn gezag laat gelden, een nemer, begint Ethan te treiteren en zijn nieuwe familie wil hem beschermen. Het wordt een rel met als gevolg dat Ethan niet vrij zal komen en zich opnieuw in stilzwijgen heeft gehuld. 


Op dat moment voel ik me verontwaardigd en boos op die bewaker Decks. Ik heb zin hem te slaan. Het gaat verdorie net de goede kant op. Waarom moet die hufter roet in het eten gooien. 
Theo probeert opnieuw tot Ethan door te dringen. Hij vertrekt met de tranen over zijn wangen als Ethan niet reageert en maar door een van de bovenste ramen van de gevangenisgymzaal naar buiten blijft staren. Je voelt dat Ethan het heeft opgegeven. Daarmee voel je meteen je eigen moed in de schoenen zakken.

Dan is het avond. Ethan staat er nog steeds. Niemand let op hem. Alle bewakers en gevangenen kijken een sportwedstrijd op televisie. Toch heeft Theo wel degelijk wat bij Ethan bereikt. Zijn vrijheid ligt achter de omheining. Hij moet het niet opgeven. De kans die hem gegeven wordt, een pen van Theo, moet hij grijpen om door de opening te gaan en zijn vrijheid tegemoet. Een gevangene veroorzaakt commotie om ervoor te zorgen dat Ethan ongemerkt door het raam kan ontsnappen. De laatste scènes zijn van Theo die de stromende regen omarmd als zijn eigen vrijheid en Ethan, die terug is in de jungle, zíjn vrijheid. Je bent simpelweg plaatsvervangend blij met de afloop van de film. Een toch nog eind goed, al goed einde.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten