zondag 1 januari 2012

Het experiment



Televisie programmering valt vaak in herhaling. Toch trof ik tijdens een tv avond een mij nog onbekende film. Das experiment.

Een groep mannen doet mee aan een experiment. Professor Klaus Thon leidt het experiment. De ene helft wordt cipier en de andere helft gevangene. Tot het moment van deelname weet niemand wat hij wordt. Tarek Vahd besluit ook deel te nemen en smokkelt stiekem een bril met camera de gevangenis in. Behalve de 4000 mark die ze zullen gaan verdienen als ze het experiment, wat veertien dagen zal duren, tot het einde volbrengen, zal hij nog extra geld in de wacht weten te slepen. 
< Tarek wordt een gevangene en neemt het experiment de eerste twee dagen niet zo serieus. Hij treedt de regels van de gevangenis voortdurend met voeten, wat ergernis teweegbrengt onder de cipiers. Geweld mogen ze niet gebruiken. Vooral een cipier, Beris, kan er niet tegen dat hij geen controle over Tarek heeft. Ze zijn elkaars opponenten, wat voor het onderzoeksteam van het experiment heel interessant is. Met camera’s kunnen ze elke actie van de deelnemers in de gaten houden vanuit hun laboratorium in hetzelfde gebouw. 

Na twee dagen besluiten de cipiers dat ze Tarek een lesje zullen leren. Maar hoe? De oplossing voor hen is vernedering. Ze slepen hem uit zijn cel, plakken tape op zijn mond en brengen hem naar een donkere ruimte waar hij vastgebonden wordt op een stoel. Ze scheren hem kaal en tenslotte urineren ze allemaal over hem heen. De orde is hersteld.

Het onderzoeksteam besluit na deze toch wel heftige actie af te wachten wat er nu zal gebeuren. Niemand is ooit verder gegaan dan zo’n moment. Een fatale beslissing. Het experiment loopt vervolgens helemaal uit de hand. Tarek wordt opgesloten in een kluis, onderzoekers en een cipier worden gevangenen, een aanranding, gewonden en twee doden zijn het gevolg. Het experiment is volledig mislukt. 
Professor Thon wordt aangeklaagd voor doodslag omdat hij ondanks waarschuwing signalen het experiment niet op tijd stop heeft gezet.

Een spannende film met een kijkje in de keuken van het menselijk gedrag waaronder megalomanie. Hoe gaat (sociale) actie over in reactie tot er geen weg meer terug is. De film is gebaseerd op het daadwerkelijk uitgevoerde experiment in een nagebouwde gevangenis in de kelder van de Stanford-universiteit in 1971Philip G. Zimbardo was de daadwerkelijke persoon achter het ontstaan van dit experiment. 

Bron afbeelding: IMDb (internet movie database)
Andere links: 
The Stanford Prison Experiment
De website van Zimbardo

Geen opmerkingen:

Een reactie posten